Jedna z ostatnich wygranych spraw prowadzona z udziałem syndyka jako powoda, skłoniła nas do krótkiego przybliżenia zmieniającej się kwestii, jaką jest wpływ ogłoszenia upadłościowego na prowadzone postępowania sądowe.

W przypadku ogłoszenia upadłości strony postępowania cywilnego, sąd cywilny obligatoryjnie zawiesza postępowanie. Dalsze działanie sądu oraz stron zależy od tego, czy upadły występuje w sprawie jako powód, czy też jako pozwany.

Upadły z chwilą ogłoszenia upadłości traci legitymację procesową, którą zyskuje syndyk masy upadłości.

Upadły jako pozwany

Postępowanie sądowe w sprawie, która została wszczęta przeciwko upadłemu przed dniem ogłoszenia upadłości o wierzytelność, która podlega zgłoszeniu do masy upadłości, może być podjęte przeciwko syndykowi tylko w przypadku, gdy w postępowaniu upadłościowym wierzytelność ta po wyczerpaniu trybu określonego ustawą nie zostanie umieszczona na liście wierzytelności. Wiąże się to z faktem, iż jedynym trybem dochodzenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym jest zgłoszenie wierzytelności syndykowi.

Przykład: Dnia 31.12.2020 r. wierzyciel wytoczył przeciwko spółce Dłużnik sp. z o.o. powództwo zapłatę wierzytelności. 31.03.2021 r. w stosunku do spółki Dłużnik sp. z o.o. została ogłoszona upadłość. Z tym dniem sąd cywilny zawiesił postępowanie. Wierzyciel dokonał zgłoszenia wierzytelności, jednakże syndyk odmówił mu uznania wierzytelności na liście wierzytelności. Wierzyciel złożył sprzeciw do sędziego – komisarza co do odmowy uznania wierzytelności na liście wierzytelności. Sędzia – komisarz oddalił sprzeciw. Wierzyciel złożył zatem zażalenie do sądu upadłościowego na postanowienie sędziego – komisarza, jednakże i tym razem sąd upadłościowy oddalił zażalenie. Postępowanie cywilne z powództwa wierzyciela może zostać podjęte, jednak tylko przeciwko syndykowi.

Z kolei w przypadku umieszczenia wierzytelności powoda na liście wierzytelności sąd umarza zazwyczaj postępowania cywilne. Praktyka ta spotyka się jednak z głosami krytycznymi.

Upadły jako powód

W przypadku ogłoszenia upadłości powoda, sąd również zawiesza postępowanie i następnie wzywa syndyka masy upadłości do wstąpienia do postępowania. Czy syndyk ma prawo odmówić wstąpienia do postępowania? W oparciu o przepisy, które obowiązywały do 31.12.20215 r. – tak. Wierzytelność, co do której toczy się proces, w której syndyk nie wstąpił do postępowania, była wyłączona z masy upadłości.  Obecne przepisy nie dają możliwości syndykowi odmowy wstąpienia do postępowania sądowego.

Niniejszy wpis nie stanowi porady prawnej oraz nie dotyczy postępowania upadłościowego prowadzonego wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, jak i procesów o uznanie za bezskuteczną czynności prawnej upadłego. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie przez czytelnika treści wpisu. Jeżeli potrzebujesz indywidualnej porady, umów się na spotkanie.

Adwokat Marta Witkowska